ನಾರಾಯಣ ಕಂಗಿಲರ ‘ಶಬ್ದ ಮತ್ತು ನೂಪುರ’: ಮಾನವನ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಶೋಧ

ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಕಾದಂಬರಿಯು ಅತ್ಯಂತ ಹುಲುಸಾಗಿ ಬೆಳೆದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿದೆ. ಕಾಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಬದಲಾಗುತ್ತಾ ಅದು ತನ್ನ ಜೀವಂತಿಕೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಅದರ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಸ್ಥೂಲವಾಗಿ ನವೋದಯ, ಪ್ರಗತಿಶೀಲ, ನವ್ಯ, ಬಂಡಾಯ ಯುಗಗಳೆಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆಧುನಿಕ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಈ ಹಂತಗಳನ್ನು ಕಾಲ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮುಗಿದ ನಂತರ ಇನ್ನೊಂದು ಆರಂಭವಾಯಿತು ಎನ್ನುತ್ತಿದ್ದರೂ ಅವುಗಳೆಲ್ಲ ಏಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವುದನ್ನು ಅಲ್ಲಗೆಳೆಯುವಂತಿಲ್ಲ. ಈಗ ಬಂಡಾಯ ಯುಗವು ಮುಗಿದರೂ ಅದರ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ದನಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಅನೇಕ ಕಾದಂಬರಿಗಳು ಬರುತ್ತಿವೆ. ನವ್ಯ ಮಾರ್ಗದ ಕೃತಿಗಳೂ ಬೆಳಕು ಕಾಣುತ್ತಿವೆ.

ನಾರಾಯಣ ಕಂಗಿಲ ಅವರ ‘ಶಬ್ದ ಮತ್ತು ನೂಪುರ’ ಎಂಬ ಕಾದಂಬರಿಯು ನವ್ಯದ ಸತ್ವವನ್ನು ಹೀರಿಕೊಂಡು ರೂಪು ತಾಳಿದೆ. ವಿಶಾಲ ಎಂಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಆತ್ಮಶೋಧನೆ, ದ್ವಂದ್ವ, ಸ್ವಗತಗಳಿಂದ ಆರಂಭಗೊಳ್ಳುವ ಕಾದಂಬರಿಯು ಆಪ್ತವಾದ ನಿರೂಪಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಬದುಕಿನ ಸಂಕೀರ್ಣ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಮುಖಾಮುಖಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಮಾನವೀಯ ಸಂಬಂಧಗಳ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ರೂಪವನ್ನು ಹಿಡಿದಿಡುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ‘ಶಬ್ದ’ ಎಂಬುದು ಸಾಮಾಜಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ನೆಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಸದ್ದು ಗದ್ದಲಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದರೆ ‘ನೂಪುರ’ವು ನಮ್ಮ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಅನುರಣಿಸಬೇಕಾದ ಪ್ರೀತಿಯ ದನಿಗೆ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.

ನಾರಾಯಣ ಕಂಗಿಲರು ತಮ್ಮ ಬರವಣಿಗೆಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದ್ದು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ನವ್ಯ ಚಳುವಳಿಯು ಪ್ರಖರವಾಗಿದ್ದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ. ಆದ್ದರಿಂದ ಆ ಚಳುವಳಿಯ ಪ್ರಭಾವವು ಅವರ ಮೇಲಿದೆ. ಕೇರಳದ ತಲಶ್ಶೇರಿಯಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಉದ್ಯೋಗಿಯಾಗಿದ್ದ ಅವರು ಕೇರಳೀಯರ ಬದುಕು ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯವು ಜನತೆಯ ಬದುಕನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿಸುವ ಬಗೆಯನ್ನು ಕಂಡಿದ್ದುದರಿಂದ ಆ ಅನುಭವವು ಅವರ ಕಾದಂಬರಿಯ ವಸ್ತು ಮತ್ತು ಪಾತ್ರ ಪ್ರಪಂಚದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಹೊರಗಿನಿಂದ ಬಂದ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದ ಮೂಲಕ ಕೇರಳದ ರಾಜಕೀಯ ನಡೆಯನ್ನು ಅವಲೋಕಿಸುವ ಕಾದಂಬರಿಯು ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕøತಿಗಳನ್ನು ಹಿನ್ನೆಲೆಯಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಬದುಕಿನ ಮುಖಗಳನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುತ್ತದೆ.

ಕರ್ನಾಟಕದವನಾದ ವಿಶಾಲನು ಕೇರಳದ ಕಾಲೇಜೊಂದರಲ್ಲಿ ಉಪನ್ಯಾಸಕನಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಕೇರಳೀಯರ ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿನ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಪತ್ರಿಕೆಗಳ ಮೂಲಕ ಮಾತ್ರವೇ ತಿಳಿದಿದ್ದ ಅವನನ್ನು ಭಯಭೀತಗೊಳಿಸುವ ಸಂಗತಿಗಳು ಕಾದಂಬರಿಯುದ್ದಕ್ಕೂ ಎದುರಾಗುತ್ತವೆ. ಧ್ವನಿವರ್ಧಕದಲ್ಲಿ ಕೇಳಿ ಬರುವ ಸುಪ್ರಭಾತವು ವಿಚಿತ್ರ ಸ್ವರಗಳಾಗಿ ನಿದ್ದೆಗೆಡಿಸುವ ಸನ್ನಿವೇಶವು ಮುಂದೆ ಬರಲಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹರಣಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿ ಬಂದಿದೆ. ಉಪನ್ಯಾಸಕನಾಗಿ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಬಂದ ದಿನವೇ ಎದುರಾಗುವ ರಾಜಕೀಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರ ಮೆರವಣಿಗೆ, ಘೋಷಣೆ, ಜನಸಂದಣಿ, ಸಾಂಸ್ಕøತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಂತೆ ಕೇಳಿ ಬರುವ ಭಾಷಣಗಳು, ವಾಸಿಸಲು ಮನೆಯು ಸಿಗದೆ ರಾಜಕೀಯ ಮುಖಂಡರ ಮನೆಯಲ್ಲೇ ಉಳಿದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗಿ ಬರುವ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು ಆತನನ್ನು ಗೊಂದಲ ಮತ್ತು ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ನಡುವೆ ಸಿಕ್ಕಿ ಹಾಕುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ.

ಕಾಮ್ರೇಡ್ ಜಯಕಾಂತನ ಒಡೆತನದಲ್ಲಿರುವ ಬಂಗಲೆಯನ್ನು ತನ್ನ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಯಾದ ವಿಶಾಲನ ವಾಸಕ್ಕೆ ಸಿಗುವಂತೆ ಮಾಡಿದ ಸುಕುಮಾರನಿಗೆ ನ್ಯಾಯ ನೀತಿಗಳ ಹಂಗಿಲ್ಲ. ಸ್ವೇಚ್ಛೆಯಿಂದ ವರ್ತಿಸುವ ಸ್ವಭಾವದವನಾದ ಆತನು ನಾಸ್ತಿಕನಾದರೂ ರಾಜಕೀಯದಿಂದ ದೂರ. ಆದರೆ ಜಯಕಾಂತನು ಎಲ್ಲರೊಂದಿಗೂ ಅತ್ಯಂತ ಆಪ್ತವಾಗಿ ವ್ಯವಹರಿಸುವ, ಮಾತು ಮತ್ತು ಭಾಷಣಗಳ ಮೂಲಕ ಎಂಥವರಿಗೂ ಮೋಡಿ ಮಾಡುವ ಸಾಮಥ್ರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಅಪ್ಪಟ ರಾಜಕಾರಣಿ. ಅವರ ಮೂಲಕ ವಿಶಾಲನಿಗೆ ತಾನು ಸೇವೆಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಕಾಲೇಜಿನ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷನಾದ ನಾಯರ್ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ. ಜಮೀನ್ದಾರನಾಗಿರುವ ಆತನು ತನ್ನ ಅಳಿಯ ಪಂಕಜಾಕ್ಷನ ಮೂಲಕ ಕೊಲೆ, ಸುಲಿಗೆಗಳಂಥ ಕೆಟ್ಟ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಬಗೆ, ಜಯಕಾಂತನು ಸಮಾಜದ ಪ್ರಭಾವಿ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಬದಲಾದ ಮೇಲೆ ಅವರ ಸರ್ವಾಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ತಡೆಯೊಡ್ಡಿದ ರೀತಿ ಮತ್ತು ಇನ್ನಿತರ ಮರ್ಮಗಳು ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತವೆ. ಊರು ಕ್ರಮೇಣ ಕ್ರೂರವಾಗುತ್ತಾ ವಿಶಾಲನ ಮನದಲ್ಲಿ ಭಯವನ್ನು ಹುಟ್ಟಿಸುವ ರೀತಿಯನ್ನು ಮನಗಾಣಿಸಿದ ಬಗೆಯು ಮನೋಜ್ಞವಾಗಿದೆ.

ವಿಶಾಲ, ಜಯಕಾಂತ ಮತ್ತು ಸುಕುಮಾರನ ನಡುವಿನ ಸ್ನೇಹ ವಲಯವು ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತದೆ. ಕಮ್ಯೂನಿಸ್ಟರಾದ ಜಯಕಾಂತ ಮತ್ತು ಸುಕುಮಾರ ವಿಲಾಸಿ ಬದುಕನ್ನು ನೆಚ್ಚಿಕೊಂಡಿದ್ದು ಹೆಣ್ಣಿನ ಖಯಾಲಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದವರಾಗಿದ್ದರೂ ವಿಶಾಲನೊಂದಿಗೆ ಗೆಳೆತನವು ಏರ್ಪಡುವುದಕ್ಕೆ ಅಡ್ಡಿಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಅಪ್ಪಟ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿಯಾಗಿದ್ದ ವಿಶಾಲನು ಅವರಿಗಾಗಿ ಮದ್ಯ ಮಾಂಸಗಳನ್ನು ಸೇವಿಸುತ್ತಾನೆ. ಸುಕುಮಾರ ಮತ್ತು ಜಯಕಾಂತರು ಹೆಂಡವನ್ನು ಕುಡಿಯುತ್ತಿರುವಾಗ ಅದು ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಹಾನಿಕಾರಕವೆಂದು ತಿಳಿದಿದ್ದರೂ ವಿಶಾಲನು ಅವರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಸ್ವಲ್ಪವೇ ಕುಡಿಯುವ, ನಂತರ ಕುಡಿಯುತ್ತಲೇ ಹೋಗುವ, ಬಳಿಕ ವಾಂತಿಯನ್ನು ಮಾಡುವ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ಅವನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ದೌರ್ಬಲ್ಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಂದ ದೂರವಿರಬಹುದಾದರೂ ಸಮಸ್ಯೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಬದುಕುವ, ಅವುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಅವುಗಳ ಕುರಿತು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವ ಹಂಬಲದಿಂದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಮಡುವಿನೊಳಗೆ ಮುಳುಗೇಳುವ ಗುಣವು ಅವನ ಬಲಹೀನತೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

ಮಾನವೀಯ ಸಂಬಂಧಗಳು ರಾಜಕೀಯ ತಳಹದಿಯ ಮೇಲೆ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಹೋಗುವಾಗ ಆಘಾತಕ್ಕೊಳಗಾಗುವ ಆತನ ಭಾವ ಜಗತ್ತು, ಔದ್ಯೋಗಿಕ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ಎದುರಾಗುವ ತೊಡಕುಗಳು, ತನ್ನ ನಂಬಿಕೆ, ದಕ್ಷತೆಗಳಿಗೆ ಮನ್ನಣೆಯು ಇಲ್ಲವಾಗುತ್ತಿರುವ ಅರಿವಿನಿಂದ ಹುಟ್ಟುವ ನೋವು, ಏಕಾಂಗಿತನ, ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ಸಂಬಂಧಗಳು ಏರ್ಪಡದಿರುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ, ಹೊಸ ಕಾಲ, ಜಾಗ ಮತ್ತು ಮನೋಧರ್ಮಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ, ಆಕಸ್ಮಿಕ ತಿರುವಿಗೆ ಒಳಗಾದ ಬದುಕಿನ ವಾಸ್ತವವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುವ ಅನಿವಾರ್ಯತೆ, ಈ ಬದಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನನ್ನೇ ತಾನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಭಯ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದ ಆಗುಹೋಗುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಭೀತಿಯನ್ನು ಮೀರಲು ಆತನ ಮನಸ್ಸು ಬದುಕಿನಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರೀತಿಯ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಅರಸುತ್ತವೆ. ಜಯಕಾಂತನ ಪ್ರೇಯಸಿ ‘ಅಪ್ಸರೆ’ಯ ಭೇಟಿ, ಅವಳ ನೂಪುರದ ದನಿಯು ಅವನೊಳಗೆ ಪ್ರೇಮದ ತರಂಗಗಳನ್ನು ಎಬ್ಬಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಅವನ ಪ್ರೇಮದ ಆಲೋಚನೆಗಳಿಗೆಲ್ಲ ಅವನ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಯಾದ ಪ್ರಮೀಳೆಯೇ ಕೇಂದ್ರವಾಗುತ್ತಾಳೆ. ಬೌದ್ಧಿಕ ಮತ್ತು ಭೌತಿಕ ಪ್ರಮೇಯಗಳಷ್ಟೇ ಮನುಷ್ಯನ ಬದುಕನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಭಾವುಕ ಪ್ರಮೇಯಗಳೂ ಅಷ್ಟೇ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿವೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಇವರ ವರ್ತನೆಗಳು ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿವೆ. ವಿಶಾಲನ ಯೋಚನಾ ಲಹರಿ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಕ್ಷೋಭೆಯೇ ಇಲ್ಲಿನ ಪ್ರಧಾನ ವಸ್ತುವಾದರೂ ಈ ಕೃತಿಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಅಂತಃಕರಣದ ತುಡಿತವು ಮಿಡಿಯುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ವಿಶಾಲನ ಭಾವನೆಗಳಿಗೆ ಸಕಾರಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಸ್ಪಂದಿಸುವ, ಆತನನ್ನು ಮುಕ್ತ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ಪ್ರೀತಿಸುವ ಪ್ರಮೀಳೆಯು ಈ ಅಂತಃಕರಣದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿದ್ದಾಳೆ. ಭ್ರಷ್ಟತೆ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಹಿಂಸೆಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತವಾದ ಸಮಾಜವನ್ನು ಲೇಖಕರು ವಿಶಾಲ ಮತ್ತು ಪ್ರಮೀಳೆಯರ ಮೂಲಕ ಎದುರು ನೋಡುತ್ತಾರೆ. ಇಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ‘ಕತೆ’ಯು ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ‘ಪರಿಸ್ಥಿತಿ’ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಅನಿಸಿಕೆಗಳನ್ನು, ಕ್ರಿಯೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾ ಹೋಗುವ ವಿಚಾರವು ಮುಖ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಕಾದಂಬರಿಯ ವಸ್ತುವೇ ನಾಯಕನಾಗಿ ಬಿಡುವಷ್ಟು ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಯಾಗಿದೆ.

ಜಯಕಾಂತನ ಗೆಳೆಯನೂ ನಕ್ಸಲ್‍ವಾದಿಯೂ ಆದ ಶಶಿರಾಜನು ವಿಶಾಲನ ಮನೆಯೊಳಗೆ ಒಂದು ದಿನದ ಆಸರೆಯನ್ನು ಪಡೆದ ಬಳಿಕ ವಿಶಾಲನ ಕಷ್ಟಕಾಲವು ಅರಂಭಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಪಂಕಜಾಕ್ಷನು ತನ್ನ ತಂಡದ ನೆರವಿನಿಂದ ಅವನನ್ನು ಅಪಹರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಜಯಕಾಂತ, ಸುಕುಮಾರ ಮತ್ತು ಶಶಿರಾಜನ ಕುರಿತು ಸೂಕ್ತ ಮಾಹಿತಿಗಳು ದೊರಕದಿದ್ದುದರಿಂದ ಅವನ ಮನೆಗೆ ಪೋಲೀಸರಿಂದ ದಾಳಿಯನ್ನು ಮಾಡಿಸುತ್ತಾನೆ. ತಪಾಸಣೆಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಅವರು ಬಂಗಲೆಯೊಳಗಿನ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಚಲ್ಲಾಪಿಲ್ಲಿ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಯಾಕೆ ಹೀಗಾಯಿತು ಎಂದು ವಿಶಾಲನಿಗೆ ಗೊತ್ತಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ತಾನು ಮಾಡಿರುವ ಅಪರಾಧವೇನು ಎಂದು ತಿಳಿಯಲು ಯತ್ನಿಸಿದರೂ ಸಮರ್ಪಕವಾದ ಉತ್ತರಗಳು ದೊರೆಯದೆ ಮಾನಸಿಕ ಹಿಂಸೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾನೆ. ತಾನು ಮಾಡದ ತಪ್ಪುಗಳಿಗಾಗಿ ತನ್ನನ್ನು ಏಕೆ ಶಿಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದರಿಯದೆ ತಲ್ಲಣಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅಮಾಯಕನಾದ ವಿಶಾಲನು ಯಾವುದೇ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷ ಮತ್ತು ಗಲಭೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದವನಲ್ಲ. ಆದರೆ ಅವನು ಕಾಮ್ರೇಡುಗಳ ಗೆಳೆಯನಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಅವರ ನಡುವೆ ಸಿಕ್ಕಿ ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಸರ್ವಾಧಿಕಾರಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಬದುಕು ಹೇಗೆ ಅತಂತ್ರವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಕೃತಿಯ ವಿವರಗಳಲ್ಲಿ, ಒಟ್ಟು ಪರಿಣಾಮದಲ್ಲಿ ಸೊಗಸಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಬರಹಗಾರನಾದ ಕಾಫ್ಕಾನ ‘ದ ಟ್ರಯಲ್’ ಕಾದಂಬರಿಯ ‘ಕೆ’ ಯ ಮನಸ್ಥಿತಿಯೊಂದಿಗೆ ಈತನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಹೋಲಿಸಬಹುದು.

ಜಯಕಾಂತ ಮತ್ತು ಸುಕುಮಾರರು ದಸ್ತಗಿರಿಯಾದರೂ ಜಾಮೀನನ್ನು ಪಡೆದು ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಜನರು ಅವರ ಪರವಾಗಿ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಕೂಗುತ್ತಾ ಮೆರವಣಿಗೆಯನ್ನು ಮಾಡುವಾಗ ವಿಶಾಲನಿಗೆ ಅವರ ಸಂಘಟನ ಶಕ್ತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಮ್ಮೆಯೆನಿಸಿದರೂ ವೈಯಕ್ತಿಕ ದ್ವೇಷಕ್ಕೆ ರಾಜಕೀಯದ ಬಣ್ಣವನ್ನು ಬಳಿದು, ಗಲಭೆಯನ್ನು ಎಬ್ಬಿಸಿ, ರಾಜ್ಯದ ಜನತೆಯನ್ನೇ ಕಷ್ಟಕ್ಕೆ ಗುರಿ ಮಾಡುವ ರೀತಿಯು ಅವನ ಮನದಲ್ಲಿ ರೇಜಿಗೆಯನ್ನು ಹುಟ್ಟಿಸುತ್ತದೆ. ಸುಕುಮಾರ ಮತ್ತು ವಿಶಾಲನ ಮೇಲೆ ಪೋಲೀಸರ ಆಪಾದನೆಗಳು ಇದ್ದುದರಿಂದ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷನಾದ ನಾಯರ್ ಅವರಿಬ್ಬರಿಗೂ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯನ್ನು ಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಸುಕುಮಾರನು ವ್ಯಗ್ರನಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಕಟುವಾದ ಮಾತುಗಳಿಂದ ಪ್ರತಿಭಟಿಸಿ ಸಭಾತ್ಯಾಗವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಪಕ್ಷದ ಕಾರ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ವಿಷಯವನ್ನು ತಿಳಿಸಿದಾಗ ವ್ಯಗ್ರಗೊಂಡ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಪ್ರಿನ್ಸಿಪಾಲರಿಗೆ ದಿಗ್ಬಂಧನವನ್ನು ಮಾಡಿ, ಅಧ್ಯಕ್ಷನ ಮನೆಗೆ ಮುತ್ತಿಗೆಯನ್ನು ಹಾಕಿ ಮುಷ್ಕರಕ್ಕೆ ಇಳಿಯಲು ತಯಾರಾಗುತ್ತಾರೆ. ಆಗ ಜಯಕಾಂತನು ಅವರನ್ನು ಸಮಾಧಾನ ಪಡಿಸಿ ‘ಶಶಿರಾಜನ ಬಂಧನದಲ್ಲಿ ನಾಯರನ ಕೈವಾಡವಿದೆ. ಅವನ ಕಿರುಕುಳವೇ ಇಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಭವಿಷ್ಯ ಮತ್ತು ಜನರ ಬದುಕನ್ನು ಹಾಳುಗೆಡಹುವುದು ಬೇಡ’ ಎಂದು ಅವರನ್ನು ಸುಮ್ಮನಾಗಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅದೇ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ನಾಯರನ ಕಾರನ್ನು ಯಾರೋ ಸುತ್ತುಗಟ್ಟಿ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚಿದ್ದರಿಂದ ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಗಾಯಗೊಂಡ ಆತನನ್ನು ಕಲ್ಲಿಕೋಟೆಯ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಸಾಗಿಸಿದ ವಿವರವು ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ. ಮರುದಿನ ಪೇಟೆಯಲ್ಲಿ ಬಾಂಬು ಸ್ಪೋಟಗಳಾಗಿ ನಾಯರನ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳು, ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣದ ಅಂಗಡಿಗಳು ನುಚ್ಚುನೂರಾಗುತ್ತವೆ. ನಾಯರ್ ಮತ್ತು ಜಯಕಾಂತನ್ ಸಾಯುತ್ತಾರೆ. ಜನರ ಆಕ್ರೋಶವು ಮುಗಿಲು ಮುಟ್ಟುತ್ತದೆ. ಊರು ಹೊತ್ತಿ ಉರಿಯುತ್ತದೆ. ನಗರದಲ್ಲಿ ನಿಷೇಧಾಜ್ಞೆಯನ್ನು ಹೇರಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬಾಂಬು ಸ್ಪೋಟದ ಹಿಂದೆ ಯಾರ ಕೈವಾಡವಿದೆ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಉತ್ತರವು ಸಿಗುವುದಿಲ್ಲ.

ಕಾದಂಬರಿಯ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ವಿಶಾಲನಿಗೆ ಬೀಳುವ ಗೀತೋಪದೇಶದ ಕನಸಿಗೆ ಹಲವು ನೆಲೆಗಳಿವೆ. ಸುಕುಮಾರನು ಕೃಷ್ಣನಾಗಿ ಉಪದೇಶವನ್ನು ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ವಿಶಾಲನು ಅರ್ಜುನನಾಗಿ ನಮಸ್ಕರಿಸಿ ದೈನ್ಯತೆಯೇ ಮೂರ್ತಿವೆತ್ತಂತೆ ಕುಳಿತುಕೊಂಡಿರುತ್ತಾನೆ. “ಒಬ್ಬ ಇನ್ನೊಬ್ಬನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನೋ, ಜೀವಿಸುವ ರೀತಿಯನ್ನೋ, ನಿರ್ಧರಿಸುವ ಹಕ್ಕನ್ನೋ ಕಸಿದುಕೊಳ್ಳುವುದರಲ್ಲಿ ಯಾವ ಸಂಸ್ಕøತಿ ಅಡಗಿದೆ? ನಾಯಕರು ಹಿಂಬಾಲಕರೆಂದು ರಾಜಕೀಯ, ಅದರೊಳಗೆ ಕುಹಕ, ಅತ್ಯಾಸೆಗಳು ಇವುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಏನು ಹೇಳುವುದು? ಎಲ್ಲರೂ ಬರೇ ಚದುರಂಗದ ದಾಳಗಳು. ಆಡುವವನ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಈ ದಾಳಗಳು ಯುದ್ಧ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಎಲ್ಲಾ ಅತನ ಇಚ್ಛೆಯಂತೆ ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡು. ಅದರೆ ಕರ್ಮ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ. ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕರ್ಮ, ಶ್ರೇಷ್ಠ ಧರ್ಮ ಅವೇ ಯಾಗ ಯಜ್ಞ. ಅಲ್ಲಿಯೇ ಶಾಂತಿಯೂ ಕ್ರಾಂತಿಯೂ. ಸುತ್ತಲೂ ಸೈನ್ಯವೋ ಸೈನ್ಯ. ಅರ್ಜುನ ಅಧೀರನಾಗಿದ್ದ. ಪಾಂಚಜನ್ಯ ಮೊಳಗಿತು. ಅರ್ಜುನ ಎಚ್ಚೆತ್ತ” ಎಂಬ ಸಾಲುಗಳು ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಅಂಜಿ ಕುಳಿತ ವಿಶಾಲನ ಮನಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ವ್ಯಂಗ್ಯವಾಡುತ್ತವೆ. ಬದುಕು ಎಂಬುದು ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಅಂಜದೆ ಮನ್ನುಗ್ಗಬೇಕು ಎಂಬ ಸಂದೇಶ ಇಲ್ಲಿದೆ. ವಿಶಾಲನು ಸದ್ಯದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ದಿಕ್ಕು ತೋಚದಂತಿದ್ದರೂ ಕ್ರಮೇಣ ಎಚ್ಚೆತ್ತುಕೊಂಡು ಕ್ರಿಯಾಶೀಲನಾಗಿ ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿಗೆ ಬರುವನೆಂಬ ಸೂಚನೆಯಿದೆ. ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ಕೊಡುವುದು ಮತ್ತು ಪಡೆಯುವುದೇ ಕ್ರೌರ್ಯವನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಯೋಗ್ಯವಾದ ದಾರಿ ಎಂಬುದನ್ನು ವಿಶಾಲ ಮತ್ತು ಪ್ರಮೀಳೆಯರ ಮೂಲಕ ತೋರಿಸಿ ಕೊಡುವ ಕಾದಂಬರಿಯು ನೈಜ ಪ್ರೀತಿಯ ಮೂಲಕ ದುರಂತದ ಎಲ್ಲೆಯನ್ನು ಮೀರಿ ಮಾನವೀಯತೆಯನ್ನು ಶೋಧಿಸುವ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಮನಗಾಣಿಸುತ್ತದೆ.

ಸಾಮಾಜಿಕ ರಚನೆಯ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ರಾಜಕೀಯವು ತನ್ನೆಲ್ಲ ಶಕ್ತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಈ ಕಾದಂಬರಿಯಲ್ಲಿ ‘ವ್ಯೂಹ’ವು ಮುಖ್ಯ ಪ್ರತಿಮೆಯಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಬಿಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಯತ್ನಿಸಿದಷ್ಟೂ ಸಿಕ್ಕು ಸಿಕ್ಕಾಗುತ್ತಾ, ಗೋಜಲು ಗೋಜಲಾಗುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಮನಸ್ಸು, ಬುದ್ಧಿ, ಪರಿಸರ, ಸಂಬಂಧಗಳು, ಹಣ, ಆಮಿಷ, ಬಯಕೆ, ಅಂತಸ್ತು, ತನ್ನತನದ ಹುಡುಕಾಟಗಳು ವ್ಯೂಹದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿಸಿ ಸಂವೇದನಶೀಲನಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಬದುಕು ಗೊಂದಲಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಕೊಂಡು ವಿಚಿತ್ರ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಬಿಡಿಸಲು ಹೋದಷ್ಟೂ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ತೊಡಕಾಗುತ್ತವೆ. ಅದರಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಎಲ್ಲಾ ಮಾರ್ಗಗಳೂ ಮುಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ವಿಶಾಲನು ವ್ಯೂಹದೊಳಗೆ ಬಂಧಿಯಾಗುತ್ತಾನೆ. ಪಕ್ಷ ಆಧಾರಿತವಾದ ರಾಜಕೀಯ ಚಳುವಳಿಗಳು ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ತನ್ನ ಪಾಡಿಗೆ ಬದುಕಲು ಬಿಡದೆ ಸುಳಿಯೊಳಗೆ ಎಳೆಯುವುದು ನಿಜವಾದರೂ ಬದುಕಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ಪಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಕಲಿಯುವುದರೊಂದಿಗೆ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಕೈಗಳು ಕ್ರಮೇಣ ಸೋಲಲಿವೆಯೇ ಎಂಬ ಸಂಶಯದ ಜೊತೆಗೆ ಬದುಕು ಎಂಬ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ, ಸ್ವಂತಿಕೆ, ಬದುಕುವ ಹಕ್ಕುಗಳು ನಾಶವಾಗಿ ಮನುಷ್ಯನು ಪ್ರವಾಹದಲ್ಲಿ ಹೆಣದಂತೆ ತೇಲಿ ಹೋಗುವನೇ ಎಂಬ ಆತಂಕವೂ ಇಲ್ಲಿದೆ. ತತ್ವ ಸಿದ್ಧಾಂತ, ಮಾನವೀಯ ತುಡಿತ ಮಿಡಿತಗಳ ಬದಲು ಸ್ವಾರ್ಥ, ಜಿದ್ದು ಕ್ರೌರ್ಯಗಳು ಮೆರೆಯುವ ವಾಸ್ತವದ ಅರಿವು ಮುಖ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ನಾಯಕರ ಸ್ವಾರ್ಥಕ್ಕಾಗಿ ವ್ಯಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಮಾಜವು ಬಲಿಯಾಗುವ ದುರಂತವು ಇಲ್ಲಿದೆ.

ನವೋದಯ ಕಾಲದವರು ಆಧುನಿಕತೆಯ ಪರಿಣಾಮದ ಬಗ್ಗೆ ಚಿಂತಿಸಿದರೆ ನವ್ಯರು ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ವ್ಯಕ್ತಿ ಕೇಂದ್ರಿತ ಚಿಂತನೆಯನ್ನು ನಡೆಸಿದರು. ಆಧುನಿಕ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ವಿಶೇಷತೆಯನ್ನು ಶೋಧಿಸುತ್ತಾ ಸಮಾಜ ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ಸಮಾಜವು ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ರಹಿತವಾದದ್ದು ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟರು. ಅವರ ಮೇಲೆ ಅಸ್ತಿತ್ವವಾದವು ತನ್ನ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರಿದರೂ ಅದನ್ನು ತಮ್ಮ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಒಗ್ಗಿಸುವಾಗ ಅದಕ್ಕೆ ಭಿನ್ನ ಆಯಾಮಗಳನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಜನರು ಮದುವೆ, ಕುಟುಂಬ, ಜಾತಿ, ಧರ್ಮ, ಸಂಘ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಸ್ಥಾಪಿತ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡು ಬಾಳುತ್ತಾರೆ. ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಆಯ್ಕೆಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವಿಲ್ಲ. ಯಾರೋ ರೂಪಿಸಿದ ಸಿದ್ಧ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಅವನು ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದಾನೆ. ಪ್ರಶ್ನಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ಅದನ್ನು ಮೀರಿ ಹೊಸ ಜೀವನ ವಿಧಾನವನ್ನು ರೂಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವನಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಹೆಜ್ಜೆಗೂ ಅಡ್ಡಿ ಆತಂಕಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ತಾನು ಹುಸಿ ನೈತಿಕತೆಯ ಅಧೀನದಲ್ಲಿ ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದೇನೆಂಬ ಅರಿವು ಮೂಡಿದರೂ ಬದುಕುವುದು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿಬಿಟ್ಟು ತನ್ನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ವ್ಯಕ್ತಿಯು ತಾನು ಏನು ಆಗಿರುವುದಿಲ್ಲವೋ ಅದು ಆಗಬೇಕು. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ, ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ನಿಭಾಯಿಸಬಲ್ಲ ಛಲವಿದ್ದರೆ ಅವನು ನಿಜವಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗುತ್ತಾನೆ. ಇರುವಿಕೆ ಮುಖ್ಯವಲ್ಲ. ಆಗುವಿಕೆ ಮುಖ್ಯ ಎಂಬ ನವ್ಯರ ನಿಲುವು ಈ ಕಾದಂಬರಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಫಲಿಸಿದೆ.

ಕಾದಂಬರಿಯ ವಸ್ತು, ತಂತ್ರ ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ಸಂವೇದನೆಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಿದರೆ ಈ ಹಾದಿಯು ಯು. ಆರ್. ಅನಂತಮೂರ್ತಿ, ಶಾಂತಿನಾಥ ದೇಸಾಯಿ, ಯಶವಂತ ಚಿತ್ತಾಲ, ಪಿ. ಲಂಕೇಶ, ಕೆ. ವಿ. ತಿರುಮಲೇಶ, ಮುಂತಾದವರು ಸೃಷ್ಟಿಸಿಕೊಂಡ ಮಾರ್ಗವೇ ಆಗಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ. ನವ್ಯತೆ, ನಗರ ಸಂವೇದನೆ, ಅನುಭವದ ಆದ್ಯತೆ ಮುಂತಾದ ಗುಣಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿಯೂ ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಆದರೆ ಕನ್ನಡಿಗನಾಗಿದ್ದುಕೊಂಡು ಕೇರಳದ ರಾಜಕೀಯವು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ಹಾಸುಹೊಕ್ಕ ರೀತಿಯನ್ನು ಕಲಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಸಿದ ಬಗೆಯಿಂದಾಗಿ ಲೇಖಕರು ನವ್ಯ ಸಾಹಿತಿಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನರಾಗುತ್ತಾರೆ. ಅನುಭವ ನಿಷ್ಠ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಬರಹಗಾರರು ಬೆಳೆದಂತೆ ಅವರ ಅನುಭವ ಪ್ರಪಂಚ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ನೋಡುವ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವೂ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ವಿಚಾರವು ಇವರ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ನಿಜವಾಗಿದೆ. ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳಿಗೆ ಅಂಟಿಕೊಂಡ ಬಹಳಷ್ಟು ಬರಹಗಾರರು ಅನುಭವದ ಚಲನಶೀಲತೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸದೆ ಯಾಂತ್ರಿವಾಗಿ ಬರೆಯುತ್ತಿರುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಾರಾಯಣ ಕಂಗಿಲರು ಈ ಅಪಾಯದಿಂದ ಪಾರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳ ಮೂಲಕ ಬದುಕನ್ನು ಶೋಧಿಸುತ್ತಾ ಅದಕ್ಕೆ ಅರ್ಥವನ್ನು ತುಂಬುವ ಅವರ ಉದ್ದೇಶವು ಈಡೇರಿದೆ.

ಲೇಖಕರು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಲೋಕದ ಒಳ ತರ್ಕವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವಂಥ ನಿರೂಪಣ ಶೈಲಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಕಾದಂಬರಿಯಲ್ಲಿ ಮನುಷ್ಯನ ಅಂತರಂಗ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ವಾಸ್ತವಗಳು ಸೂಕ್ಷ್ಮಾತಿಸೂಕ್ಷ್ಮ ವಿವರಗಳೊಂದಿಗೆ ಬಿಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಮರುಕ್ಷಣವೇ ಕಗ್ಗಂಟಾಗುತ್ತವೆ. ಪ್ರಭುತ್ವ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಬಳಸುವ ಹಿಂಸೆಯ ಅಮೂರ್ತ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಬಿಂಬಿಸುವ ಈ ಕೃತಿಯು ರಾಜಕೀಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಮನುಷ್ಯನ ಘನತೆಯನ್ನು ಹೊಸಕಿ ಹಾಕುವ ಹಿಂಸೆಯ ಮುಖಗಳನ್ನು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಸುವ ಮೂಲಕ ರಾಜಕೀಯದೊಳಗೆ ಅಂತರ್ಗತವಾದ ಕ್ರೌರ್ಯದ ದರ್ಶನವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ವಾಸ್ತವವಾದವನ್ನು ಮಾತ್ರ ನೆಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳದ ನಿರೂಪಣೆಯು ವಾಸ್ತವೇತರ ವಿಧಾನಗಳನ್ನೂ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಕನಸಿನ ಮೂಲಕ ಮೂಡಿ ಬರುವ ಅನುಭವಗಳು ಬದುಕಿನ ಆಳ ಮತ್ತು ಅಗಲಗಳನ್ನು ಶೋಧಿಸುತ್ತದೆ. ರಾಜಕೀಯವು ಮಾನವನ ಬದುಕನ್ನು ಆವರಿಸುವ ಬದುಕಿನ ಅನಿಶ್ಚಿತತೆ, ಗುರಿಯಿಲ್ಲದ ಕಾಯುವಿಕೆ, ಬೇರ್ಪಟ್ಟ ಸಂಬಂಧಗಳು, ನಿರಪರಾಧಿಯ ಯಾತನೆ, ಅರ್ಥ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗದ ಕ್ರಿಯೆ ಇವುಗಳಿಗೆ ಸಂಕೀರ್ಣ ರೂಪಕವೇ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡಿದೆ. ಚರಿತ್ರೆಯು ನಿರ್ದಯವಾಗಿ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಸತ್ಯವನ್ನು ಕಾದಂಬರಿಯು ಮರೆಮಾಚುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ಚಲನೆಯು ಮನುಷ್ಯರ ಮೇಲೆ ಬೀರುವ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಅಲಕ್ಷಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಬದುಕಿನ ಸಃಖ, ಸಂಭ್ರಮ ಮತ್ತು ವಿಕೃತಿಗಳನ್ನು ಮುಖಾಮುಖಿಯಾಗಿಸಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಮತ್ತು ಮನುಷ್ಯರ ಮನೋವ್ಯಾಪಾರಗಳ ಜಟಿಲವೂ ಸಂಕೀರ್ಣವೂ ಆದ ಚಿತ್ರವನ್ನು ನೇಯುತ್ತದೆ. ಹಲವು ಬಗೆಯ ವೈರುಧ್ಯಗಳಿಂದ ತುಂಬಿದ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಬದುಕುವ ಮನುಷ್ಯನ ಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಸಾಧ್ಯತೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಚಿಂತಿಸುವುದರಿಂದ ಇದು ಎಲ್ಲ ಕಾಲಕ್ಕೂ ಸಲ್ಲುವ ಕೃತಿಯೆನಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

ರಾಜಕೀಯ ಸ್ಥಿತ್ಯಂತರವು ಮನುಷ್ಯನ ಬದುಕು ಭಾವಗಳನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿಸುವ ವಿವರಗಳಿರುವುದರಿಂದ ಈ ಕಾದಂಬರಿಗೆ ರಾಜಕೀಯ ಅರ್ಥವ್ಯಾಪ್ತಿಯು ಒದಗಿದೆ. ರಾಜಕೀಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವಿಲ್ಲದವರ ಬದುಕನ್ನೂ ಈ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯು ಅಪ್ರಜ್ಞಾಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಸೆರೆಹಿಡಿಯುತ್ತದೆ. ಯಾವುದೋ ಕೆಟ್ಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ತಮ್ಮ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬೀಳದೆ ಕತ್ತು ಹಿಸುಕುತ್ತಾ ಇದೆ ಎಂಬ ಭಾವವನ್ನು ಮನದೊಳಗೆ ಎಬ್ಬಿಸುತ್ತದೆ. ಕಾಲದ ದುರ್ನಡತೆಗೆ ಮುಖಾಮುಖಿಯಾದ, ಅಧಿಕಾರ ಮೋಹದ ನಡುವೆ ವಿಷಣ್ಣವಾದ ಸಮಾಜದ ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಅಂತರ್ಮುಖತೆಯ ತೀಕ್ಷ್ಣತೆಯನ್ನು ಅನುಭವಕ್ಕೆ ತರುವ ಕೃತಿಯು ಜುಗುಪ್ಸೆ, ಭೀಭತ್ಸ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಓದುಗರ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ತಂದುಕೊಡುತ್ತಾ ಚೌಕಟ್ಟಿನಾಚೆಗಿನ ಸತ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಬದುಕಿನ ಅರ್ಥವೇನು ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಯು ಎದ್ದು ನಿಲ್ಲುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಚರಿತ್ರೆಯೊಂದು ಲೋಕದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ಕಡೆ ಸ್ಪೋಟಿಸುವಾಗ ಅದರೊಳಗೆ ಜನರ ಬದುಕಿನ ಛಿದ್ರ ತುಣುಕುಗಳು ಕಾಣಲು ಸಿಗುತ್ತವೆ. ಇದು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಛಿದ್ರತೆಯೇ ಆಗಿದೆ.

ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಸರಳವೆಂಬಂತೆ ಕಾಣುವ ಈ ಕಾದಂಬರಿಯು ಒಳಗೊಳ್ಳುವ ವಿಸ್ತಾರವು ಲೇಖಕರ ಕಥನ ಕೌಶಲಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. ವಿಶಾಲನ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಸಮಸ್ಯೆ, ಬಿಡಿಸಲು ಯತ್ನಿಸಿದಷ್ಟೂ ಕಗ್ಗಂಟಾಗಿ ಉಳಿದು ಬಿಡುವ ರಾಜಕೀಯದ ದೆಸೆಯಿಂದಾಗಿ ಆತನು ಅನುಭವಿಸುವ ನೋವು, ಹಿಂಸೆ ಹಾಗೂ ಯಾತನೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ನಗರ ಜೀವನದ ಅಸಹನೀಯ ಒತ್ತಡಗಳನ್ನು ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಮುಟ್ಟಿಸುತ್ತದೆ. ಆಧುನಿಕ ಬದುಕಿನ ವಾಸ್ತವ, ಸಾಹಿತ್ಯಕ ಧೋರಣೆ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸಿನ ಸಂದೇಹಗಳು ಹದವಾಗಿ ಬೆರೆತು ಕಾದಂಬರಿಯ ವಿನ್ಯಾಸವು ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ. ಯಾವುದನ್ನೂ ಅತಿಗೆ ಒಯ್ಯದ ಎಚ್ಚರದ ಪ್ರಜ್ಞೆಯು ಕತೆಯ ಒಡಲಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪಾತ್ರವಾಗಿಯೋ, ನಿರೂಪಣೆಯ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿಯೋ ಸಹಜವಾಗಿ ಮೈದಳೆಯುತ್ತದೆ. ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವ ವಿಶಾಲ, ಅಲ್ಲಿನ ನಗರ ಬದುಕಿನ ಭೀಕರತೆ, ರಾಜಕೀಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರ ಆಸರೆ, ಪ್ರೀತಿಯ ಹಂಬಲ, ಕನಸು, ಪ್ರಮೀಳೆಯೊಂದಿಗಿನ ಒಡನಾಟದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರೇಮ, ಸಂಬಂಧಗಳ ತೊಡಕು, ರಾಜಕೀಯ ಆಧಾರಿತ ಮುಷ್ಕರ, ಗದ್ದಲ, ಜನರು ಬಲಿಯಾಗುವ ದುರಂತ, ಎಲ್ಲವೂ ಸಹಜವೆಂಬಂತೆ ಚಿತ್ರಿತವಾಗಿವೆ. ಕಾದಂಬರಿಯು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಜಗತ್ತು, ಅದು ಬೀರುವ ಪರಿಣಾಮವು ಮುಖ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಬದುಕಿನ ಕಟು ವಾಸ್ತವಕ್ಕೆ ಕಾವ್ಯನ್ಯಾಯವನ್ನು ದೊರಕಿಸದೆ ಅದನ್ನು ಓದುಗರಿಗೆ ಮುಖಾಮುಖಿಯಾಗಿಸಿದ ಬಗೆಯು ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣವಾಗಿದೆ. ದಟ್ಟ ಬಣ್ಣಗಳ ಛಾಯೆಗೆ ಬದಲು ಕೆಲವೇ ರೇಖೆಗಳ ಮೂಲಕ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಬದುಕಿನ ವಿಭಿನ್ನ ನೆಲೆಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುವ ಲೇಖಕರ ನೈಪುಣ್ಯವು ಅವರ ಚಿತ್ರಕಲೆಯ ಕೌಶಲವನ್ನು ನೆನಪಿಗೆ ತರುತ್ತದೆ. ಮನಸ್ಸಿನ ಅರ್ದತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡುವ ಕಾಳಜಿಯು ಕಾದಂಬರಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಿದೆ. ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಹಿಂಸೆ ಮತ್ತು ಕೊಲೆಗಳು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬೇರೂರಿರುವ ಈ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಕಾದಂಬರಿಯ ಕಾಣ್ಕೆಯು ನಮ್ಮ ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನು ತೆರೆಸಬೇಕಾಗಿದೆ. ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣುವ ಅಸ್ತಿತ್ವವಾದಿ ನೆಲೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮರು ಚಿಂತನೆಯನ್ನು ಮಾಡಬೇಕಿದೆ. ಕೋಮುವಾದ, ನಕ್ಸಲಿಸಂ, ಭಯೋತ್ಪಾದನೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಈ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯದ ಪಾತ್ರ ಏನಿರಬೇಕು, ಹೇಗಿರಬೇಕು ಎಂಬ ಚಿಂತನೆಗೆ ಈ ಕಾದಂಬರಿಯು ಹಲವು ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಪುಸ್ತಕದ ಹೆಸರು : ಶಬ್ದ ಮತ್ತು ನೂಪುರ (ಕಾದಂಬರಿ)
ಲೇಖಕರು : ನಾರಾಯಣ ಕಂಗಿಲ
ಪುಟಗಳು : 77
ಬೆಲೆ ರೂ : 40
ಪ್ರಕಾಶಕರು : ಶ್ರೀರಾಮ ಪ್ರಕಾಶನ ಮಂಡ್ಯ
ವರ್ಷ : 2010