ಬಿದ್ದ ನವಿಲ ಗರಿಯ ಕೆಳಗಿರುವ

ಈಗ ಕೇರಳಕ್ಕೆ ಸೇರಿರುವ ಕಾಸರಗೋಡಿನ ‘ಕೋಳ್ಯೂರು’ ಮೊಗಸಾಲೆಯವರ ಹುಟ್ಟೂರು. ಆಯುರ್ವೇದ ಓದಿದ ಅವರು ವೈದ್ಯಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಬಂದು ಸೇರಿದ್ದು ಕಾರ್ಕಳ ತಾಲೂಕಿನ ಪುಟ್ಟ ಹಳ್ಳಿ ಕಾಂತಾವರಕ್ಕೆ. 1965 ನವಂಬರ್ 1, ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವದ ದಿನದಂದು ಅವರು ಕಾಂತಾವರಕ್ಕೆ ಕಾಲಿಡುವಾಗ ಆ ಹಳ್ಳಿಯು ಎಲ್ಲಿ ಏನು ಎಂದು ಗೊತ್ತಿದ್ದದ್ದು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ! ಈಗ ಅದು ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಎದ್ದು ತೋರುವ ‘ಕಾಂತಾಮರ’. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ‘ಯುವಕಮಂಡಲ’ವನ್ನು ಕಟ್ಟಿದ(1966) ಮೊಗಸಾಲೆಯವರು ಮತ್ತೆ, ‘ಕಾಂತಾವರ ಕನ್ನಡಸಂಘ’ವನ್ನು(1976), ಮೂಡಬಿದ್ರೆಯ ‘ವರ್ಧಮಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪೀಠ’ವನ್ನು(1978) ಮತ್ತು ‘ಅಲ್ಲಮಪ್ರಭು ಪೀಠ’ವನ್ನು(2010) ಕಟ್ಟಿದ ಭಗೀರಥ. ಈ ನಾಲ್ಕು ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಮೂಲಕ ಕನ್ನಡವನ್ನು ಕಟ್ಟುವುದು ಹೇಗೆ ಸಾಧ್ಯ ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿರುವ ‘ಸಂಘಜಂಗಮ’. ಸಂಘಟನೆಯಷ್ಟೇ ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಮಿಗಿಲೆನ್ನುವಂಥ ಸೃಜನಶೀಲ ಪ್ರತಿಭೆ ಅವರದ್ದು. ಇಪ್ಪತ್ತೊಂದು ಕಾದಂಬರಿಗಳು, ಏಳು ಲೇಖನಗಳ ಸಂಗ್ರಹಗಳು, ಏಳು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕೃತಿಗಳು, ಹತ್ತು ಕವನ ಸಂಗ್ರಹಗಳು, ಹದಿನಾಲ್ಕು ಸಂಪಾದಿತ ಸಂಪುಟಗಳು ಅವರ ಸಾಹಿತ್ಯದ ‘ಬಯಲ ಬೆಟ್ಟ’. ಎರಡು ಮಹಾಕಾದಂಬರಿಗಳು (‘ಉಲ್ಲಂಘನೆ’ ಮತ್ತು ‘ಮುಖಾಂತರ’) ಅವರ ಸೃಜನಶೀಲ ಪ್ರತಿಭೆಯ ಕೋಡುಗಲ್ಲು. ಚೈತನ್ಯ ಪಂಥದ ಮೂಲ ಪುರುಷ ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣ ಚೈತನ್ಯ ಮಹಾಪ್ರಭುಗಳ ಜೀವನಾಧಾರಿತ ಕಾದಂಬರಿ ‘ವಿಶ್ವಂಭರ’ ಈಚೆಗಿನ ಅವರ ‘ಮಹಾಕೃತಿ’. ‘ಬಯಲ ಬೆಟ್ಟ’ ಅವರ ಆತ್ಮವೃತ್ತಾಂತ. ಎರಡು ಬಾರಿ ಕಾದಂಬರಿಗಳಿಗೆ, ಒಂದು ಬಾರಿ ಕವನಸಂಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿಯಿಂದ ಬಹುಮಾನಿತರಾದ ಅವರಿಗೆ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಮಾಸ್ತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಗಳಗನಾಥ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಶಿವರಾಮ ಕಾರಂತ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಕುವೆಂಪು ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಸುತ್ತೂರು ಮಠದ ಶ್ರೀ ಶಿವರಾತ್ರೀಶ್ವರ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಹಲಸಂಗಿ ಮಧುರ ಚೆನ್ನ ಕಾವ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳೂ ಸಂದಿವೆ. ಈತರಹದ ಇಪ್ಪತ್ತಕ್ಕೂ ಮಿಕ್ಕಿ ಖಾಸಗಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಅವರಿಗೆ ಬಂದಿವೆ. ಕರ್ನಾಟಕ ಸರಕಾರವು ಅವರಿಗೆ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು(2004) ನೀಡಿ ಪುರಸ್ಕರಿಸಿದೆ. ಸರಕಾರವು ನೀಡುವ ಅನೇಕ ರಾಜ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳ ಆಯ್ಕೆ ಸಮಿತಿಯ ಸದಸ್ಯರನ್ನಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಗೌರವಿಸಿದೆ. ಮೊಗಸಾಲೆಯವರ ಕಾದಂಬರಿಗಳು ಹಿಂದಿಗೆ, ತೆಲುಗಿಗೆ, ಮಲೆಯಾಳಕ್ಕೆ ಅನುವಾದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ‘ಉಲ್ಲಂಘನೆ’ ಕಾದಂಬರಿಯು Defiance ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ, ‘ಮುಖಾಂತರ’ವು The Other Face ಎನ್ನುವ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಗೆ ಅನುವಾದವಾಗಿದ್ದು ಮಣಿಪಾಲ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್ ಪ್ರಕಟಿಸಿದೆ. ಕವನಗಳು, ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಮಾಧ್ಯಮದ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆಗಳ ಪಠ್ಯವಾಗಿವೆ. ‘ತೊಟ್ಟಿ’ ಕಾದಂಬರಿ ಪದವಿ ತರಗತಿಗೆ ಮತ್ತು ‘ಬಯಲುಬೆಟ್ಟ’ ಆತ್ಮಕತೆಯು ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿಗೆ ಪಠ್ಯವಾಗಿವೆ. ಅವರ ಬದುಕು ಬರೆಹದ ಕುರಿತು ಈಗಾಗಲೇ ಪಿಹೆಚ್.ಡಿ. ಮಹಾಪ್ರಬಂಧವು ಹೊರಬಂದಿದೆ. ಈಗ ಮಂಗಳೂರು, ಮೈಸೂರು, ತುಮಕೂರು ಮತ್ತು ಗುಲ್ಬರ್ಗ(ಮಹಿಳಾ)ವಿ.ವಿ.ಗಳಲ್ಲಿ ಅವರ ಕೃತಿಗಳ ಕುರಿತು ನಾಲ್ಕು ಮಹಾಪ್ರಬಂಧಗಳು ಸಿದ್ಧವಾಗುತ್ತಿವೆ. ‘ಲೋಕಸಂವಾದಿ’, ‘ಮೊಗಸಾಲೆಯ ಮುಖಾಂತರ’, ‘ಕಾಂತಾವರದ ಕಾಂತಾರವ’ ‘ಸಾಹಿತ್ಯದ ಬಯಲ ಬೆಟ್ಟ ಡಾ. ನಾ. ಮೊಗಸಾಲೆ’ ಎನ್ನುವ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಅವರ ಬದುಕು ಬರೆಹಗಳನ್ನು ಖ್ಯಾತ ಲೇಖಕರು ತೆರೆದಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ‘ಮೊಗಸಾಲೆ ಐವತ್ತರ ಹೊತ್ತಿಗೆ’, ‘ಆಯಸ್ಕಾಂತಾವರ’, ‘ಮೊಗಸಾಲೆ ಎಪ್ಪತ್ತೈದರ ಹೊತ್ತಿಗೆ’ ಮೊಗಸಾಲೆಯವರಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಅಭಿನಂದನಾ ಗ್ರಂಥಗಳು.